Elektrik Enerjisi Neden Sinüsoidal Dalga Şeklinde Üretiliyor?

Elektrik santrallerinde generatörler elektriği alternatif formda üretiyor. Generatörlerin ürettiği alternatif gerilimi sinüs formunda kullanıyoruz.

Elektriğin sinüs formunda üretilmesinin nedenlerinden biri; generatörlerin yani elektrik makinalarının rotor kısımları silindirik yapıya sahip olmasıdır. Silindirik yapıya sahip generatörlerin merkez kaç kuvvetlerinden etkilenmesi, diğer dalga formlarından daha azdır. Bu da maliyeti bir hayli düşürür.

Eğer silindirik kısmı kare veya altıgen şeklinde olsaydı elektriği kare dalga ya da üçgen dalga şeklinde üretebilirdik ya da şimdiki kullandığımız generetörlerin çıkışına elektronik komponentler kullanarak bunu yapabiliriz fakat özellikle maliyet açısından bunlara gerek yoktur.

Elektriğin sinüs formunda üretilmesinin bir diğer nedeni ise şebekede oluşacak harmonikler yani ani dalgalanmalardır. Harmonikler çok fazla olduğundan elektrik iletim ve dağıtım hatlarında oldukça fazla enerji kayıpları olurdu. Ayrıca bu oluşan harmonikler (ani gerilim dalgalanmalar) evlerimizdeki elektronik cihazlara zarar verirdi. Bunu önleyebilmek için de sayısız regülatör kullanmak gerekirdi.

Sinüs sinyalinde de tabi ki bu ani dalgalanmalar olur. Ama diğer dalga şekillerine göre daha az olur. Kullanılan yüke göre şebekede harmonikler meydana gelebilir. Harmoniklerin meydana gelmesi elektrik devrelerinde kullanılan yarı iletkenlere zarar verebilir. Şebekedeki harmoniklerden korunmak için sistemler genellikle koruma ve filtre devreleriyle birlikte tasarlanır.

Elektriğin sinüs formunda üretilmesinin başka bir nedeni ise bir elektrik devresine gerilim uygulandığında uygulanan gerilim sinüsoidal ise buna bağlı olarak o devrede meydana gelen akımda sinüsoidal olur. Sonuçta sadece sinüsoidal sinyalin genliği ve faz açısı değişir.

Yani devrenin karakteristik yapısı meydana gelen akımın dalga şeklini etkilemez. Dolayısıyla devrelerin veya sistemlerin sinüs işaretlerine verdiği tepkileri incelemek daha kolay olur. Eğer böyle bir devreye kare veya üçgen dalgalı bir gerilim uygulanırsa yukarıdaki durum olmaz.

İşte bu nedenlerden dolayı sinüs dalga formundaki elektrik enerjisini üretmekte ve kullanmaktayız.

Share on Google Plus

About FERHAT ÖZEL

This is a short description in the author block about the author. You edit it by entering text in the "Biographical Info" field in the user admin panel.